Τα Κεκραγάρια στη βυζαντινή μελοποιΐα

Ο ψαλμός ρμ΄ (140) θεωρείται ιδιαίτερα σπουδαίος για τη λειτουργική ζωή της Εκκλησίας εξαιτίας του ευχαριστιακού περιεχομένου του. Από τη μελοποίηση στίχων του ψαλμού αυτού προέκυψαν τα «Κεκραγάρια», που ψάλλονται πάντοτε στην ακολουθία του Εσπερινού.

Στην ιστορία της μελοποιΐας κατέχουν σημαντική θέση καθώς παραδίδονται στη χειρόγραφη μουσική παράδοση από σημαντικούς μελοποιούς, όπως είναι ο Ιωάννης Γλυκύς, ο Χρυσάφης ο νέος και ο Μπαλάσιος ιερέας, οι οποίοι έβαλαν τη μαεστρία τους και έχουμε σήμερα λαμπρά μελοποιήματα.

Τα παλαιά επώνυμα κεκραγάρια αποδίδονται στον Άγιο Ιωάννη Δαμασκηνό και τον Ιωάννη Γλυκύ.

Οι συνθέσεις που ψάλλονται στο Άγιον Όρος σήμερα είναι μέλος του Ιακώβου Πρωτοψάλτου. Διακρίνονται για τις μελωδικές τους θέσεις και την περίτεχνη ανάπτυξή τους με την οποία εκφράζουν το πανηγυρικό των ακολουθιών. Ψάλλονται με αργό τρόπο και το ήθος τους αποπνέει κατάνυξη και μεγαλοπρέπεια, όπως το αργό κεκραγάριο του Ιακώβου Πρωτοψάλτη σε ήχο Δ΄, Παπαδικό.

Ο Ιάκωβος Πρωτοψάλτης μεσουρανεί κατά τον ΙΗ΄αι. και θεωρείται ο κατανυκτικός και μυσταγωγικός μελοποιός, τα μαθήματα του οποίου «κέρδισαν» τους αγιορείτες πατέρες και ψάλλονται αδιάκοπα μέχρι σήμερα στο Άγιον Όρος.

pemptousia.gr/2014/10/ta-kekragaria-sti-vizantini-melopiia/

pemptousia.gr/2014/09/κεκραγάρια-ηχογράφηση-στην-ιερά-μονή/