Παρασκευή 26 Ιουνίου 2015

Σκέψεις και προτάσεις για την ψαλτική τέχνη με αφορμή τη Νέα Μέθοδο του 1814 - Χ.Ταλιαδώρος




Ο Άρχων Πρωτοψάλτης της του Θεού Σοφίας Θεσσαλονίκης Χαρίλαος Ταλιαδώρος καταθέτει την πολυετή εμπειρία του και τις σκέψεις του για τη Νέα Μέθοδο του 1814 στο Διεθνές Μουσικολογικό και Ψαλτικό Συνέδριο με τίτλο «H Βυζαντινή Μουσική μέσα από την Νέα Μέθοδο Γραφής (1814-2014). Καθιέρωση – Προβληματισμοί – Προοπτικές», που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη από 30 Οκτωβρίου έως 1 Νοεμβρίου 2014.

http://www.pemptousia.gr/video/charilaos-taliadoros/ 

Τετάρτη 17 Ιουνίου 2015

Το ”Εργαστήρι Ψαλτικής” στην επετειακή συνάντηση εκκλησιαστικών βυζαντινών χορωδιών



Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 200 ετών από την καθιέρωση της Νέας Μεθόδου αναλυτικής σημειογραφίας, ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Ιεροψαλτών Ελλάδος πραγματοποίησε την επετειακή συνάντηση Εκκλησιαστικών Βυζαντινών Χορωδιών με τίτλο «ΠΟΛΥΤΡΟΠΩΣ ΟΜΟΤΡΟΠΟΙ ΤΗ ΘΕΙΑ ΤΕΧΝΗ ΠΡΟΣΚΑΡΤΕΡΟΥΜΕΝ». Η εκδήλωση έλαβε χώρα στο Αμφιθέατρο του Πολεμικού Μουσείου των Αθηνών και είχει τεθεί υπό την αιγίδα του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών & πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου του Β”. Ο Χορός Ψαλτών Εργαστήρι Ψαλτικής υπό την διεύθυνση του Αθανασίου Παϊβανά ψάλει μέλη κατά το ύφος ερμηνείας του αειμνήστου Θρασυβούλου Στανίτσα.

http://www.pemptousia.gr/video/to-ergastiri-psaltikis-stin-epetiaki-sinantisi-ekklisiastikon-chorodion/

Ακούσματα από την ψαλτική παράδοση του Αγίου Όρους




Ο Πρωτοψάλτης του Πρωτάτου Μοναχός Ιάκωβος, ψάλει μέλη της αγιορείτικης παραδόσεως σε συναυλία βυζαντινών χορωδιών που πραγματοποιήθηκε στο Αμφιθέατρο του Πολεμικού Μουσείου Αθηνών.

http://www.pemptousia.gr/video/agioritiki-psaltiki-paradosi-gerontas-iakovos-kareotis/

Ο άοκνος θεράπων της ιεροψαλτικής τέχνης στο Μητροπολιτικό ναό Λιβαδειάς Ηλίας Στάθης




Ο Πρωτοψάλτης του Ιερού Μητροπολιτικού Ναού Εισοδίων της Θεοτόκου Λιβαδειάς Ηλίας Στάθης μιλάει για την τεσσαρακονταετή ιεροψαλτική διακονία του.

http://www.pemptousia.gr/video/o-aoknos-therapon-tis-ieropsaltikis-technis-ston-mitropolitiko-nao-livadias/


Κυριακή 14 Ιουνίου 2015

Πανήγυρις των αγιορειτών αγίων στο Πρωτάτο


Την Σύναξη των Οσίων Αγιορειτών Πατέρων εορτάστηκε με ιερά αγρυπνία στο Πρωτάτον παρουσία των αντιπροσώπων των Ιερών Μονών, κελλιωτών μοναχών και φιλοαγιορειτών προσκυνητών. Φέτος η εορτή των αγιορειτών αγίων έλαβε ιδιαίτερη λαμπρότητα λόγω της αγιοκατατάξεως στη χορεία των αγιορειτών αγίων των συγχρόνων οσίων Πορφυρίου και Παϊσίου.

Κατά τη διάρκεια της αγρυπνίας αναγνώστηκε από τον αρχιγραμματέα της Ιεράς Κοινότητος Ιερομ. Θεόφιλο Παντοκρατορινό η πράξη αγιοκατάταξης των συγχρόνων αγιορειτών αγίων Πορφυρίου και Παϊσίου, το άκουσμα της οποίας επλήρωσε με ιερή συγκίνησης τις καρδιές των αγιορειτών πατέρων οι οποίοι έγιναν αυτόπτες και αυτήκοοι της αγιότητας των δύο οσιακών μορφών. Η αγρυπνία τελέστηκε παρουσία της απερχόμενης Ιεράς Επιστασίας και του Πρωτεπιστάτου Γέροντα Συμεών Διονυσιάτη, ο οποίος παρέδωσε την επιστασία σήμερα στον νέο Πρωτεπιστάτη Γέροντα Παύλο Λαυρεώτη.



http://www.pemptousia.gr/2015/06/panigiris-ton-agioriton-agion-sto-protato/

ΕΝ ΨΑΛΜΟΙΣ ΚΑΙ ΥΜΝΟΙΣ 13 6 2015


Παρασκευή 12 Ιουνίου 2015

Πάτερ θεόφρον Ονούφριε


Τή ΙΒ' τού αυτού μηνός, Μνήμη τού Οσίου Πατρός ημών Ονουφρίου τού Αιγυπτίου.

Εις τούς Αίνους, ψάλλομεν Στιχηρά προσόμοια γ' δευτερούντες τό α'.

Ήχος πλ. δ'
Ω τού παραδόξου θαύματος
Πάτερ θεόφρον Ονούφριε, τού Ηλιού μιμητής, χρηματίσας εν πνεύματι, μετανάστης γέγονας, τής τού κόσμου συγχύσεως, σαρκός ορέξεις απαρνησάμενος, καί έν ερήμω συναυλιζόμενος, χαίρων μακάριε, τήν ψυχήν επτέρωσας, πρός ουρανόν, ένθα τό πολίτευμα, σαφώς εκέκτησο.

Ταίς αυτού αγίαις πρεσβείαις, ο Θεός, ελέησον ημάς. Αμήν.



ΙΕΡΑ ΠΑΝΗΓΥΡΗ ΣΤΗΝ Ι.Μ. ΟΣΙΟΥ ΟΝΟΥΦΡΙΟΥ


Πέμπτη 11 Ιουνίου 2015

Ακολουθία του Αγίου ενδόξου Νεομάρτυρος Ζαφειρίου

Εποιήθη εν Αγίω Όρει του Αθωνος
υπό
Αθανασίου ιερομονάχου Σιμωνοπετρίτου,
Υμνογράφου της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας.
* Άγιον Όρος Αθως * ιβια΄ * 2011 *
ΤΗ ΙΑ΄ ΤΟΥ ΜΗΝΟΣ ΙΟΥΝΙΟΥ ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ
ΕΝΔΟΞΟΥ ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΖΑΦΕΙΡΙΟΥ
 
* * *
ΕΙΣ ΤΟΝ ΕΣΠΕΡΙΝΟΝ
Ιστώμεν στίχους Ϛ΄ και ψάλλομεν στιχηρά προσόμοια.
Ήχος.α΄.Των ουρανίων ταγμάτων.
Της εν Χριστώ ευσεβείας, μάρτυς Ζαφείριε,
ακλόνητος εδείχθης, και στερρός θεολόγος,
αισχύνας θεοσόφως τους ασεβείς, τους μεγάλως βιάζοντας,
σέ εξομόσαι και Αγαρ σκοτοειδούς,
λατρευτήν πιστόν γενέσθαι σε.
Ορθοδοξίας το γάλα, πιών μακάριε,
καί εν τώ Όρει Αθω, διδαχθείς τα πρακτέα,
ουδόλως εσαλεύθης εξ απειλών, και πολλών υποσχέσεων,
εκ των θελόντων ελκύσαί σε δυσσεβώς,
πρός Μωάμεθ την απώλειαν.
Ούτε νεότητος κάλλη, ουδέ προσπάθεια,
πρός ηδονάς του βίου,
νεομάρτυς Κυρίου, εξίσχυσαν πλανήσαι και εις βυθόν,
ασεβείας κατάξαι σε,
αλλ’ ως αφροί διελύθησαν ασεβών,
αι παγίδες και τα ένεδρα.
Της παρανοίας Μωάμεθ, πλάνην εξήλεγξας,
ενώπιον τυράννων,
τού Σταυρού τη δυνάμει,
Ζαφείριε τρισμάκαρ, και του Χριστού,
ευθαρσώς την θεότητα, ομολογήσας ετμήθης την κεφαλήν,
ειληφώς στέφος το άφθαρτον.
Ημισελήνου το σκότος, Μάρτυς διέφυγες,
υιός φωτός υπάρχων,
εξ αυτών των σπαργάνων,
Ζαφείριε θεόφρον, μόνος φανείς, του Κυρίου υπέρμαχος,
εξ ομηλίκων την πίστιν δυναστικώς,
αρνηθέντων φεύ! σωτήριον.
Των αθλητών του Δεσπότου, χορούς κατηύφρανας,
Ζαφείριε τελέσας,
ανδρικώς τον αγώνα, εις ον ενέβαλέ σε,
ο των ψυχών, προκαλών την απώλειαν,
μεγαλοφώνως κηρύξας του Ιησού,
πρό τυράννων την θεότητα.
Δόξα. Ήχος πλ.β΄.
Ορθοδοξίας τοίς δόγμασιν εκ βρέφους συντραφείς, και την ευσέβειαν εν τώ Αθωνι ευλαβώς ενδυναμώσας, ουκ εδειλίασας μεγαλοφώνως κηρύξαι Χριστού την θεότητα, προ των αθέων αγαρηνών. Όθεν του ψευδοπροφήτου την πλάνην ανδρείως απελέγξας, και των υπεσχημένων σοι απολαύσεων γενναιοφρόνως καταφρονήσας, το άφθαρτον στέφος απείληφας των μαρτύρων, Ζαφείριε θεομακάριστε. Όθεν τώ Κυρίω διά παντός παριστάμενος, μή παύση πρεσβεύων υπέρ των πίστει τελούντων, την ψυχοχαρμόσυνον μνήμην σου.
Και νύν. Θεοτοκίον ομόηχον (ή της προηγηθείσης εορτής).
Τις μή μακαρίσει σε, Παναγία Παρθένε; τις μή ανυμνήσει σου τον αλόχευτον τόκον; ο γάρ αχρόνως εκ Πατρός εκλάμψας Υιός μονογενής, ο αυτός εκ σου της Αγνής προήλθεν, αφράστως σαρκωθείς, φύσει Θεός υπάρχων, και φύσει γενόμενος άνθρωπος δι’ ημάς, ουκ εις δυάδα προσώπων τεμνόμενος, αλλ’ εν δυάδι φύσεων, ασυγχύτως γνωριζόμενος. Αυτόν ικέτευε, σεμνή Παμμακάριστε, ελεηθήναι τάς ψυχάς ημών.
Είσοδος. Φως ιλαρόν. Προκείμενον της ημέρας.
Τα μαρτυρικά αναγνώσματα
Προφητείας Ησαΐου το ανάγνωσμα.
(Κεφ. 43, 9-14)
Τάδε λέγει Κύριος· Πάντα τα έθνη συνήχθησαν άμα και συναχθήσονται άρχοντες εξ αυτών. Τις αναγγελεί ταύτα εν αυτοίς; ή τα εξ αρχής, τις ακουστά ποιήσει ημίν; Αγαγέτωσαν τους μάρτυρας αυτών, και δικαιωθήτωσαν, και ειπάτωσαν αληθή. Γίνεσθέ μοι μάρτυρες, και εγώ μάρτυς Κύριος ο Θεός, και ο Παίς, ον εξελεξάμην, ίνα γνώτε και πιστεύσητε, και συνήτε, ότι εγώ ειμι. Έμπροσθέν μου ουκ εγένετο άλλος Θεός, και μετ’ εμέ ουκ έσται. Εγώ ειμι ο Θεός, και ουκ έστι πάρεξ εμού ο σώζων. Εγώ ανήγγειλα και έσωσα, ωνείδισα, και ουκ ήν εν ημίν αλλότριος. Υμείς εμοί μάρτυρες, και εγώ Κύριος ο Θεός, ότι απ’ αρχής εγώ ειμι, και ουκ έστιν ο εκ των χειρών μου εξαιρούμενος. Ποιήσω, και τις αποστρέψει αυτό; Ούτω λέγει Κύριος ο Θεός, ο λυτρούμενος ημάς, ο Άγιος Ισραήλ.
Σοφίας Σολομώντος το ανάγνωσμα.
(Κεφ. 3, 1-9)
Δικαίων ψυχαί εν χειρί Θεού, και ου μή άψηται αυτών βάσανος. Έδοξαν εν οφθαλμοίς αφρόνων τεθνάναι. Και ελογίσθη κάκωσις η έξοδος αυτών, και η αφ’ ημών πορεία σύντριμμα· οι δε εισιν εν ειρήνη. Και γάρ εν όψει ανθρώπων εάν κολασθώσιν, η ελπίς αυτών αθανασίας πλήρης. Και ολίγα παιδευθέντες, μεγάλα ευεργετηθήσονται· ότι ο Θεός επείρασεν αυτούς, και εύρεν αυτούς αξίους εαυτού. Ως χρυσόν εν χωνευτηρίω εδοκίμασεν αυτούς, και ως ολοκάρπωμα θυσίας προσεδέξατο αυτούς. Και εν καιρώ επισκοπής αυτών αναλάμψουσι, και ως σπινθήρες εν καλάμη διαδραμούνται. Κρινούσιν έθνη, και κρατήσουσι λαών και βασιλεύσει αυτών Κύριος εις τους αιώνας· οι πεποιθότες επ’ αυτόν, συνήσουσιν αλήθειαν, και οι πιστοί εν αγάπη προσμενούσιν αυτώ, ότι χάρις και έλεος εν τοίς οσίοις αυτού, και επισκοπή εν τοίς εκλεκτοίς αυτού.
Σοφίας Σολομώντος το ανάγνωσμα.
(Κεφ. 5, 15-23 & 6, 1-3)
Δίκαιοι εις τον αιώνα ζώσι, και εν Κυρίω ο μισθός αυτών, και η φροντίς αυτών παρά Υψίστω. Διά τούτο λήψονται το βασίλειον της ευπρεπείας, και το διάδημα του κάλλους εκ χειρός Κυρίου, ότι τη δεξιά αυτού σκεπάσει αυτούς, και τώ βραχίονι υπερασπιεί αυτών. Λήψεται πανοπλίαν τον ζήλον αυτού, και οπλοποιήσει την κτίσιν εις άμυναν εχθρών. Ενδύσεται θώρακα, δικαιοσύνην, και περιθήσεται κόρυθα, κρίσιν ανυπόκριτον. Λήψεται ασπίδα ακαταμάχητον οσιότητα· οξυνεί δε απότομον οργήν εις ρομφαίαν. Συνεκπολεμήσει αυτώ ο κόσμος επί τους παράφρονας· πορεύσονται εύστοχοι βολίδες αστραπών και ως από ευκύκλου τόξου των νεφών επί σκοπόν αλούνται, και εκ πετροβόλου θυμού πλήρεις ριφήσονται χάλαζαι. Αγανακτήσει κατ’ αυτών ύδωρ θαλάσσης· ποταμοί δε συγκλύσουσιν αποτόμως. Αντιστήσεται αυτοίς πνεύμα δυνάμεως, και ως λαίλαψ εκλικμήσει αυτούς, και ερημώσει πάσαν την γήν ανομία, και η κακοπραγία περιτρέψει θρόνους δυναστών. Ακούσατε ούν, βασιλείς, και σύνετε· μάθετε, δικασταί περάτων γής· ενωτίσασθε οι κρατούντες πλήθους, και γεγαυρωμένοι επί όχλοις εθνών, ότι εδόθη παρά Κυρίου η κράτησις υμίν, και η δυναστεία παρά Υψίστου.
 
 
ΕΙΣ ΤΗΝ ΛΙΤΗΝ
Ψάλλομεν στιχηρά ιδιόμελα
Ήχος α΄.
Υιός φωτός και ημέρας υπάρχων, Ζαφείριε χριστόψυχε, το σκότος διέλυσας της Αγαρ, και μή δειλιάσας των τυράννων τάς βασάνους, ουδέ ταίς αυτών ψυχοφθόροις κολακείαις υπαχθείς, γενναίως του Κυρίου την θεότητα ωμολόγησας, και ως αμνός εθελούσιος τεθανάτωσαι. Διό συν τώ χορώ των ενδόξων Νεομαρτύρων επαξίως συνταχθείς, πρέσβευε δεόμεθα υπέρ των ψυχών ημών.
Ήχος β΄.
Τη γονική ευσεβεία ερριζωμένος, ταύτην κατεπότισας φιλοθέως, εν τώ Όρει του Αθωνος μακάριε Ζαφείριε. Όθεν εν καιρώ τώ δέοντι προ των αθέων τυράννων, ωμολόγησας μεγαλοφώνως, του Κυρίου Ιησού την θεότητα, και μυκτηρίσας την πλάνην του ψευδοπροφήτου, θύμα γέγονας της Ορθοδοξίας. Διό δώρησαι και ημίν, ευλαβώς πολιτεύεσθαι και μή υπείκειν του πειρασμού ταίς ψυχοφθόροις υποσχέσεσι.
Ήχος γ΄.
Του σταυρού αγαπήσας την μαρτυρικήν οδόν, συνόμιλος γέγονας Ζαφείριε, των προτέρων του Χριστού Μαρτύρων. Της αληθείας γάρ το φως έχων εν τη καρδία σου άσβεστον, ανδρικώς ηρνήσω των αγαρηνών τάς θωπείας. Διό ως πρόβατον άκακον παραδοθείς ταίς βασάνοις, άφθαρτον είληφας τον στέφανον της ομολογίας, και πρεσβεύεις διηνεκώς τώ Κυρίω, υπέρ των πίστει τιμώντων σε.
Ήχος δ΄.
Νεανικήν έχων την ηλικίαν, γεροντικήν επλούτεις την σύνεσιν, προκρίνας θεοσόφως των προσκαίρων τα μένοντα αιωνίως. Διό πάσαν ηδυπάθειαν της σκοτομόρφου Αγαρ αρνησάμενος, του μαρτυρίου εβάδισας τον δρόμον γενναιοφρόνως, Ζαφείριε αξιοθαύμαστε, Χριστόν ομολογήσας τέλειον Θεόν και άνθρωπον, Ον καθικέτευε νεομάρτυς, υπέρ των χαρμοσύνως καταγεραιρόντων σε.
Δόξα. Ήχος πλ.α΄.
Του νοητού ηλίου τώ φωτί περιλαμπόμενος, της ελλιποφώτου ημισελήνου την σκοτώδη πλάνην απεστράφης, καταμυκτηρίσας θεοσόφως των αγαρηνών την ασέβειαν. Διό Χριστώ ωλοκαυτώθης Ζαφείριε, ως σφάγιον θεόδεκτον και άμωμον, και απολαύεις αλήκτως, του φωτομόρφου Προσώπου του Δεσπότου, Ον καθικέτευε νεομάρτυς γενναιόψυχε, και ημίν δωρήσασθαι, του φωτός Αυτού μικράν τινα απόμοιραν.
Και νύν.Θεοτοκίον (ή της εορτής).
Μακαρίζομέν σε, Θεοτόκε Παρθένε, και δοξάζομέν σε, οι πιστοί κατά χρέος, την πόλιν την άσειστον, το τείχος το άρρηκτον, την αρραγή προστασίαν, και καταφυγήν των ψυχών ημών.
 
ΕΙΣ ΤΟΝ ΣΤΙΧΟΝ
Ψάλλομεν στιχηρά προσόμοια.
Ήχος πλ.α΄. Χαίροις ασκητικών αληθώς.
Χαίροις της Βασιλείας Χριστού, ένδοξε σάπφειρε Ζαφείριε πάμφωτε, ο Αγαρ σκοτώδη πλάνην, ομολογία στερρά, διαλύσας ώσπερ τι νεφύδριον· την πίστιν ορθόδοξον, έχων όπλον αήττητον, ψευδοπροφήτου, τα μυθώδη ληρήματα, γενναιότατα, προ τυράννων ανέτρεψας. Όθεν τώ μαρτυρίω σου, μεγάλως εδόξασας, τον εν σταυρώ υψωθέντα, φιλανθρωπότατον Κύριον, Ον θείαις πρεσβείαις, καθικέτευε δοθήναι ημίν το έλεος.
Στίχ.Δίκαιος ως φοίνιξ ανθήσει και ωσεί κέδρος η εν τώ Λιβάνω πληθυνθήσεται.
Χαίροις ω νεομάρτυς Χριστού, ο νέοις χρόνοις ισοστάσιος μάρτυσιν, αρχαίοις φανείς και τούτων, εκμιμηθείς την ορμήν, κατά διαβόλου του αλάστορος, Ζαφείριε ένδοξε, αθλητά γενναιότατε, ο του Κυρίου, ανδρικώς την θεότητα, και την σάρκωσιν, την Αυτού θείοις λόγοις σου, προ των υποβαλόντων σε, βασάνοις ωμότατα, ομολογήσας και πλάνην, καταφρονήσας την άθεον, πλουτών θείαν χάριν, Παρακλήτου εν ψυχή σου, κατασκηνώσαντος.
Στίχ. Πεφυτευμένος εν οίκω Κυρίου εν ταίς αυλαίς αυτού εξανθήσει.
Χαίροις ο δι’ αγάπην Χριστού, υπερφρονήσας θαυμαστώς της νεότητος, και πάντα τερπνά του βίου, ώσπερ μή όντα λιπών, και ζωής μελλούσης θεία θέλγητρα, ορών εν καρδία σου, καρτερώς προς μαρτύριον, πίστει χωρήσας, νεομάρτυς Ζαφείριε, και κατήσχυνας, τον της πλάνης γεννήτορα. Όθεν την σήν πανήγυριν, τελούντες ευφρόσυνον, αίνον χαράς τώ Κυρίω, πλήθη πιστών αναμέλπομεν, αιτούντες δοθήναι, και ημίν ταίς σαίς πρεσβείαις, το μέγα έλεος.
Δόξα. Ήχος πλ.δ΄.
Τώ του παμφώτου ηλίου Χριστού, τάς ελλάμψεις νηπιόθεν δεξάμενος Ζαφείριε, την ερεβώδη πλάνην των αγαρηνών εμυκτήρισας, ομολογίας τε και μαρτυρίου το στέφος, εκ πολλών ομηλίκων σύ μόνος αξιωθείς. Όθεν της ασαλεύτου Βασιλείας του Θεού πολίτης γενόμενος, και το υπέρκαλλον κάλλος του Δεσπότου διηνεκώς καθορών, πρέσβευε και υπέρ ημών δεόμεθα, νεομάρτυς ως φιλάδελφος.
Και νύν. Θεοτοκίον, ομόηχον(ή της εορτής).
Ανύμφευτε Παρθένε, η τον Θεόν αφράστως συλλαβούσα σαρκί, Μήτηρ Θεού του υψίστου, σών οικετών παρακλήσεις δέχου Πανάμωμε, η πάσι χορηγούσα καθαρισμόν των πταισμάτων, νύν τάς ημών ικεσίας προσδεχομένη, δυσώπει σωθήναι πάντας ημάς.
Νύν απολύεις. Τρισάγιον. Ότι σου εστιν.
Απολυτίκιον. Ήχος α΄. Της ερήμου πολίτης.
Εν τη πίστεως πέτρα εδρασθείς γενναιότατα,
πλάνην εμυκτήρισας Αγαρ,
νεομάρτυς Ζαφείριε·
νεότητος το άνθος παριδών,
τό αίμά σου προσήνεγκας Θεώ·
όθεν στέφει εκοσμήθης εν ουρανοίς,
ως αθλητής χριστόψυχος.
Δόξα τώ σε καλέσαντι Θεώ,
δόξα τώ σε δυναμώσαντι,
δόξα τώ δεδωκότι σε ημίν,
μεσίτην ακαταίσχυντον
Θεοτοκίον(ή της εορτής).
Του Γαβριήλ φθεγξαμένου σοι, Παρθένε το Χαίρε,
σύν τη φωνή εσαρκούτο, ο των όλων Δεσπότης,
εν σοί τη αγία κιβωτώ, ως έφη ο δίκαιος Δαυΐδ·
εδείχθης πλατυτέρα των ουρανών,
βαστάσασα τον Κτίστην σου.
Δόξα τώ ενοικήσαντι εν σοί·
δόξα τώ προελθόντι εκ σού·
δόξα τώ ελευθερώσαντι ημάς,
διά του τόκου σου.
Απόλυσις
 

Δευτέρα 1 Ιουνίου 2015

Η εθιμοταξία των πατριαρχικών χορών




Ο πάνσεπτος πατριαρχικός ναός ουδέποτε γνώρισε την αργία ή την παύση των ακολουθιών. Αδιαλείπτως οι εφημέριοι και οι ψάλτες χοροστατούν και ψάλλουν στους Εσπερινούς, Όρθρους και Λειτουργίες των Κυριακών και εορτών. Με απόλυτη τάξη και εθιμοτυπία τελούνται οι ακολουθίες, καθιστώντας τον πατριαρχικό ναό πηγή της εκκλησιαστικής παραδόσεως και του βυζαντινού μέλους.

Ο Πρωτοψάλτης χοροστατεί στους εσπερινούς των Κυριακών και των εορτών και ψάλλει το Κεκραγάριο μετά της στιχολογίας, τα στιχηρά, τα ιδιόμελα της εορτής, το «Δόξα» προ της εισόδου, το Προκείμενο της ημέρας και το Απολυτίκιο. Στον Όρθρο από της θέσεώς του ψάλλει τον κανόνα, ή τις Κυριακές από το «Δόξα» των Ευλογηταρίων.

Μόνο πέντε φορές το χρόνο ο Πρωτοψάλτης και ο Λαμπαδάριος χοροστατεί και ψάλλει ο ίδιος από το «Θεός Κύριος», από την αρχή του Όρθρου, το Απολυτίκιο, τα Καθίσματα, το Αντίφωνο του Δ΄ήχου, και το Προκείμενο. Οι εορτές αυτές είναι: η εορτή της Χριστού Γεννήσεως, η εορτή της Περιτομής, η εορτή των Θεοφανείων, το μέγα Πάσχα, η Κυριακή της Πεντηκοστής, καθώς επίσης και σε όλους τους Όρθρους της Μεγάλης Εβδομάδος.

Οι κατά καιρούς Πρωτοψάλτες και Λαμπαδάριοι ήταν και είναι οι φορείς και οι τηρητές της διαμορφωθείσας και καθιερωθείσας από των αιώνων τάξεως. Και αυτό διότι οι Πατριάρχες και οι ανώτεροι κληρικοί «ήρχοντο» και «παρήρχοντο», ενώ σταθεροί και αμετάθετοι ήταν οι προεξάρχοντες των ψαλτικών χορών. Υπό το πρίσμα αυτό μπορούμε να εξηγήσουμε γιατί το πρώτο τυπωθέν τυπικό του 1839 ανήκει στον Πρωτοψάλτη Κωνσταντίνο το Βυζάντιο και αυτό του 1888 στον Πρωτοψάλτη Βιολάκη.


http://www.pemptousia.gr/2015/05/i-ethimotaxia-ton-patriarchikon-choron/

ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΗΣ ΨΑΛΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ 30 5 2015